De toekomst van de woonerven

debat en presentatie n.a.v. 'Europan 10'

Maandag 14 juni 2010, 20 uur
Locatie: Hogewal 1-9, Den Haag
Moderator: Catja Edens


Recensie op Archined, 12 juli 2010
Collectiviteit waar niemand last van heeft

door Eireen Schreurs

Stroom Den Haag organiseert naar aanleiding van de Haagse prijsvraaglocatie voor Europan 10 een debat over de toekomst van de woonerven. Nieuw Waldeck is een typische jaren zeventig 'bloemkoolwijk', gebouwd volgens de toenmalige opvattingen over geborgenheid, variatie en kindvriendelijkheid. Boris Hocks, Han Dijk en Emile Revier (1ste prijs) en Arjen de Groot en Marjan van Capelle (2de prijs) presenteren hun winnende Europanplannen waarin collectiviteit een belangrijke rol speelt. Het is de vraag of en hoe een 'nieuwe collectiviteit' deze woonerfwijken een toekomst kan bieden. Deze vraag staat centraal tijdens het debat o.l.v. Catja Edens waarin, naast de genoemde ontwerpers, ook architect Willemijn Lofvers, schrijver/journalist Joris van Casteren en architect Dick van Gameren hun visie geven op collectiviteit, maakbaarheid en woonerven.
 
Na de grootschalige herstructurering van de wederopbouw-wijken, zijn de woonerfwijken uit de jaren zeventig en tachtig de volgende in de rij 'grote bouwopgaven'. De ruimtelijke opzet van deze wijken, die grotendeels sociaal gemotiveerd werd, zou niet goed meer aansluiten bij de huidige woonwensen. Tegelijk spelen de vragen die aan deze wijken ten grondslag lagen -vragen over collectiviteit, grenzen tussen privé en publiek, diversiteit in woningen en ruimte voor speelplekken- nog altijd een rol bij nieuwe woonwijken. Dat maakt de woonerven tot een interessant studiegebied: enerzijds om ze vanuit hun kwaliteiten verder te ontwikkelen en anderzijds om ervan te leren voor toekomstige woonopgaven.

In totaal ontving Europan 33 inzendingen voor Nieuw Waldeck, de Haagse locatie die door woningbouwcorporatie Haag Wonen ter beschikking is gesteld. De eerste prijs ging naar Emile Revier, Boris Hocks en Han Dijk die met het voorstel 'BRINK' een verheldering en versterking van de 'bloemkoolstructuur' voorstelden door het openbreken van het huizenblok. De tweede prijs was voor het voorstel 'PROEFTUIN nieuw waldeck' van Arjen de Groot en Marjan van Capelle die daarmee kleinschalige stadslandbouw introduceert.

Architect Willemijn Lofvers houdt zich al een aantal jaren intensief bezig met onderzoek naar de woonerven. Zij gaat in haar bijdrage in op de maakbaarheid van collectiviteit. Schrijver en journalist Joris van Casteren vertelt over zijn jeugd in Lelystad waar hij in 2008 het gelijknamige boek - genomineerd voor de AKO Literatuurprijs - over schreef: "Die maakbaarheidsillusie van Lelystad is verweven met mijn leven." Daarnaast neemt architect Dick van Gameren deel aan het debat. Hij is o.m. redacteur van het tijdschrift DASH (Delft Architectural Studies on Housing) waarvan het derde nummer 'Het woonerf leeft' zojuist is verschenen en ook verkrijgbaar is bij Stroom.

Architectuurhistoricus Catja Edens (Bureau Spatie) treedt op als moderator. Zij schreef ook een aantal bijdragen voor het boek 10 x Europan.

In de entreeruimte van Stroom zijn de winnende Europan ontwerpen voor Nieuw Waldeck te zien, evenals de documentatie van de geselecteerden en een dvd met alle opgaven.

Dit debat komt tot stand met dank aan: Europan, Haag Wonen en Stimuleringsfonds voor Architectuur.

In de InLoop/Entry zijn de twee prijswinnaars en de vijf geselecteerden van de Europan 10 opgave voor de Haagse locatie Nieuw Waldeck te zien.
Meer over de presentatie 'Europan 10': klik hier.

Nieuw Waldeck in Den Haag
1e prijs: 'Brink' van Emile Revier, Boris Hocks & Han Dijk
2e prijs: Arjen de Groot en Marjan van Capelle