Ouborgprijs 2005

Ben van Os

Ben van Os verwierf internationale faam als art director voor films. Hij ontwierp de afgelopen twintig jaar onvergetelijke decors voor meer dan zestig speelfilms en werd tweemaal genomineerd voor een Oscar: in 1994 samen met Jan Roelfs voor de vormgeving van de film Orlando van Sally Potter en vorig jaar voor de sfeerbepaling van Girl with a Pearl Earring van Peter Webber.
Bovenal is Ben van Os bekend geworden vanwege zijn samenwerkingen met regisseur Peter Greenaway. De bizarre, spraakmakende films ZOO (1985), Drowning by Numbers (1986), The Cook, The Thief, His Wife & Her Lover (1989) en Prospero's Books (1991) danken hun reputatie mede aan de uitbundige, vervreemdende decors van Ben van Os en zijn compagnon Jan Roelfs. Van Os werd beroemd met zijn barokke, droomachtige filmvormgeving. Hij stelt dat de ‘luchtkastelen' die hij creëert een werkelijkheid op zichzelf vormen - een ‘verhevigde werkelijkheid' die geënt is op de artificiële taal van de schilderkunst en het theater, met een nadruk op licht, kleur en textuur.
Van Os belandde per toeval in dit vak. Na de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag begon hij als interieurarchitect. Toen Eric de Kuyper hem in 1982 vroeg te helpen bij het opbouwen van de set van Naughty Boys, kwam zijn gevoel voor film aan de oppervlakte. Van daar uit werden andere samenwerkingen geboren, o.a. met filmproducenten Kees Kasander en Matthijs van Heijningen en met regisseurs als Frans Weisz, George Sluizer, Peter Greenaway en Peter Webber.
In de tentoonstelling zal Van Os drie tableaus presenteren die hij samenstelt uit objecten uit de collectie van het museum en props die hij in filmdecors gebruikte. De tableaus zijn gerelateerd aan de films Eline Vere, Girl with a Pearl Earring en The Cook, The Thief, His Wife & Her Lover. Voorts worden fragmenten en stills uit andere films geëxposeerd die Van Os' eigenzinnigheid tonen.

Bij de tentoonstelling geeft Stroom Den Haag een publicatie uit met teksten van Lily van Ginneken (voorzitter jury en voormalig directeur van Stroom Den Haag), Katrien Gottlieb en Peter Greenaway.

Ben van Os in zijn atelier
foto: Erwin Olaf (enscenering: Ben van Os)
Referentieboek voor 'The Cook, The Thief, His Wife and Her Lover' (Peter Greenaway)
De set van 'The Baby of Macon' (Peter Greenaway)
foto: Marc Guillaumot