Another Reality. After Lina Bo Bardi

Datum: 6 april t/m 3 juli 2016
In progress: 6 t/m 22 april
Locatie: Hogewal 1-9, Den Haag
Open: woensdag t/m zondag, 12- 17 uur
Download tentoonstellingsgids (pdf)

Toegang: gratis
Onderdeel van Attempts to Read the World (Differently)

"I saw the world around me as just immediate reality rather than an abstract literary exercise".
- Lina Bo Bardi

Zes kunstenaars geven hun visie op de Braziliaanse architect/ontwerper Lina Bo Bardi:
Céline Condorelli, Leonor Antunes, Manuel Raeder & Mariana Castillo Deball, Mike Cooter en Wendelien van Oldenborgh

Stroom School - Another Reality
De tentoonstelling Another Reality. After Lina Bo Bardi gaat vergezeld van een publiek programma van rondleidingen en lezingen;

PROGRAMMA
Alle evenementen vinden plaats bij Stroom, Hogewal 1-9, Den Haag, tenzij anders vermeld.

Donderdag 28 april 2016, 15-17 uur 
Anna van Lingen en Denisa Kollárová
Stroom organiseert i.s.m. de Community of Practice (een werkgroep bestaande uit architecten, kunstenaars, kunsthistorici en educatiemakers) een bijeenkomst over de openbare ruimte als sociale ruimte. Met o.a. een lezing door Anna van Lingen en Denisa Kollarová over hun publicatie Aldo van Eyck - Seventeen Playgrounds Gevolgd door een discussie en een korte rondleiding door de tentoonstelling.

Woensdag 11 mei 2016, 20 uur
Lezingen Zeuler Lima en Max Risselada
Zeuler Lima (biograaf van Lina Bo Bardi) spreekt over Lina Bo Bardi als tentoonstellingsmaker en Max Risselada over Charles en Ray Eames en Lina Bo Bardi.

27 t/m 29 mei 2016, 11-18 uur
Festival Designkwartier
Studenten Interieur aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag (KABK) presenteren in Stroom tijdens het Festival Designkwartier de stoelen die zij maakten 'after' de stoelen van Lina Bo Bardi.

Vrijdag 10 juni 2016, 14-17 uur
Times of complexity and bewilderment: Design no Impasse
Zeuler Lima (Washington University, St. Louis) in gesprek met kunstenaars, architecten, ontwerpers en schrijvers over de impasses die zij zelf ervaren in het vermogen van ontwerp om daadwerkelijk iets te betekenen in de verbetering van het dagelijkse leven. M.m.v. o.m. Saskia van Stein (directeur Bureau Europa), Nina Paim (grafisch ontwerper, Basel, Zwitserland), Pedro Rivera (Studio X Rio de Janeiro), Mariana Lanari (kunstenaar, São Paulo/Amsterdam).

Woensdag 15 juni 2016, 14-17 uur
The Historical Present
Paul Meurs (TU Delft) spreekt naar aanleiding van Lina Bo Bardi's idee dat men ‘een historische heden moet begrijpen om een nieuw heden te maken' en gaat aan de hand van Bo Bardi's werk in Salvador in op de rol van cultuur, geschiedenis en identiteit bij de transformatie van de bestaande stad.

Zaterdag 2 juli 2016, 12-17 uur
Lina Bo Bardi Fan Day i.s.m. Wendelien van Oldenborgh
Lina Bo Bardi hield ervan gesprekken te voeren. Haar zondagmiddaglunches stonden erom bekend uit te monden in levendige gesprekken rondom de open haard in haar Casa de Vidro. Op zaterdag 2 juli is Stroom voor even de huiskamer van Lina Bo Bardi: er zijn bijzondere mensen om gesprekken mee te voeren, er zijn mooie films om naar te kijken, er wordt een publicatie gepresenteerd, er zijn Bo Bardi boeken in te zien en te koop, er vindt een performance plaats waar iedereen aan mee kan doen, er zijn lekkere hapjes en drankjes en er is fijne Braziliaanse muziek. M.m.v. Wendelien van Oldenborgh, Marcelo Rezende, Mike Cooter, Finn Beames, Mark Pimlott, Max Risselada, Laura Smith, Krijn Christaansen, Jorn Konijn.

Over Another Reality
De ogen van de wereld zijn deze zomer gericht op Brazilië. Stroom Den Haag, Museum Beelden aan Zee en Kunsthal KAdE grijpen deze gelegenheid aan om de Braziliaanse kunst naar Nederland te halen met drie afzonderlijke tentoonstellingen.

Bij Stroom Den Haag staat dit voorjaar de architect Lina Bo Bardi (Rome 1914 - São Paolo 1992) centraal. Stroom nodigde kunstenaars uit die zijn geïnspireerd door haar praktijk en ideeën, waarin de mens een centrale rol speelde. De kunstenaars werken ‘after' Lina Bo Bardi: ze citeren en gebruiken haar werk, delen mentaliteit, vorm of gedachtegoed en maken het actueel.

Lina Bo Bardi is vooral bekend om markante gebouwen in Brazilië, als Museu de Arte de São Paolo (MASP), SESC Fábrica da Pompéia en Casa de Vidro. Bij het ontwerpen van architectuur ging het haar niet primair om de vorm, maar om het gebruik ervan - de mens was voor haar essentieel om de ontwerpen tot leven te wekken. Bo Bardi ontwierp veel meer, van tentoonstellingen, stoelen en tijdschriften tot decors, juwelen en broodjes. Ze schreef over architectuur, initieerde architectuurtijdschriften die ze ook vormgaf, gaf les en ontwierp twee kerken, diverse huizen en twee theaters. Ze werkte als museumdirecteur in Salvador in het noordoosten van Brazilië, waar ze een aantal bijzondere restauraties uitvoerde en een sterk geloof ontwikkelde in de alledaagse creativiteit van ‘gewone' Brazilianen. Ze was politiek en sociaal gedreven, streefde naar het zichtbaar maken van de ‘arme' cultuur van het noordoosten en droeg haar geloof in de maatschappelijke verantwoordelijkheid van de architect met overtuiging uit.
institutobardi.com.br

Slechts één keer is er een overzicht van Bo Bardi's werk in Nederland te zien geweest: in 1995 bij de TU Delft, op initiatief van architect Aldo van Eyck. Van Eyck roemde Bo Bardi's "compromisloze - gelijktijdige - solidariteit met mensen, kunst en architectuur", en de manier waarop ze ensceneerde hoe mensen haar gebouwen konden gebruiken, waardoor ook een andere interactie ontstond. Ter ere van haar 100ste geboortejaar waren er in 2014 en 2015 verschillende internationale tentoonstellingen, die voornamelijk ingingen op haar praktijk als architect.

De tentoonstelling bij Stroom richt zich niet zozeer op die gebouwde resultaten, maar op de manier waarop Bo Bardi tot die resultaten kwam. We tonen haar ideeën achter de gebouwen, teksten, tentoonstellingen en ensceneringen. Dat gebeurt niet alleen door haar eigen werk te laten zien, maar ook door kunstenaars uit te nodigen die haar werk op een interessante en nieuwe manier benaderen.

Wendelien van Oldenborgh toont Lina Bo Bardi: The Didactic Room, een werk dat zij in 2010 in opdracht van het Van Abbemuseum maakte geïnspireerd op de glazen ezels van Bo Bardi, waarmee zij een revolutionair statement afgaf in het MASP. De glazen ezels van Van Oldenborgh worden bij Stroom getoond met de collages die zij en Grant Watson maakten over en met het werk van Bo Bardi, samen met kunstwerken uit collecties van (Haagse) privéverzamelaars.

Céline Condorelli presenteert een nieuw werk naar een tentoonstellingsontwerp van Bo Bardi uit 1970: een houten gridstructuur met planten die onlosmakelijk verbonden zijn met de koloniale, sociale en economische ontwikkeling van Brazilië: suiker, katoen, rubber, koffie, cacao en tabak. Op dit grid worden wekelijks (reproducties van) tekeningen van Bo Bardi getoond.
celinecondorelli.eu

Leonor Antunes toont een van haar Lina sculpturen van koperdraad en koperen pijpen. Het is een 1:1 reproductie van het parket dat Bo Bardi gebruikte voor het achterste gedeelte van Casa de Vidro, het huis dat Bo Bardi voor zichzelf ontwierp. Wat in het woonhuis tweedimensionaal is, krijgt bij Antunes de driedimensionaliteit van een sculptuur.
airdeparis.com/artists/leonor-antunes

Mike Cooter maakt een betonnen ‘podium' voor de tentoonstelling; een weerspiegeling van de wolkachtige, antropomorfe raamopeningen die Bo Bardi introduceerde. Cooter ziet het als een monument voor haar aandacht voor het sociale en haar organische interventies in rigide systemen.
mikecooter.org

Mariana Castillo Deball en Manuel Raeder zijn geïnspireerd door Bo Bardi's tekeningen voor gebouwen, die in hun kleurigheid en speelsheid totaal niet lijken op gangbare bouwkundige tekeningen met hun mathematische nauwkeurigheid en architectonische details. Wel bevatten ze sfeer, bomen, planten, dieren en insecten, en aanwijzingen voor verschillende functies. Deball en Raeder ontwierpen zitsculpturen in de vorm van dieren, uitgevoerd door een lokale kunstenaar: een statement voor vakmanschap tegenover massaproductie.
manuelraeder.co.uk

Naast deze werken en de tekeningen van Lina Bo Bardi zijn er foto's, films en boeken te zien en is er een verdiepend Stroom School-programma van rondleidingen, lezingen en gesprekken. Ook zijn er gedurende de tentoonstelling verschillende publieke studiebijeenkomsten.

'In Progress' evenementen
Van 6 april t/m 22 april 2016 transformeerde de tentoonstelling Display Show langzaam in Another Reality. After Lina Bo Bardi. Met o.a. lezingen, gesprekken en performances.

Met dank aan:
Another Reality. After Lina Bo Bardi komt tot stand dankzij financiele bijdragen van Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, Mondriaan Fonds en gemeente Den Haag.
Met dank aan: Instituto Lina Bo e P.M. Bardi, Museu de Arte São Paolo, Architekturmuseum/Pinakothek der Moderne, Munchen, Air de Paris en Van Abbemuseum in Eindhoven.
En dankzij hulp van en gesprekken met: Marcelo Ferraz, Isa Grinspum Ferraz, Jorn Konijn, Pablo Lafuente, Giancarlo Lattoraca, Paul Meurs, Luiza Proença, Marcelo Rezende, Max Risselada, Felix Toro, Rieke Vos, Andres Lepik, Simone Bader, Zeuler Lima, Renato Anelli, Ligia Nobre, en het Community of Practice team (Wieger Ambagts, Kaj van Boheemen, Josje Hattink, Jana Mol, Charlotte Thomas, Lesley Wijnands, Rory van Wingerden, begeleid door Margriet Brouwers  van Showroom MAMA).