Sven ’t Jolle

Zaaltekst bij:
Tea Time, tegen de verhoging van de uitbuitingsgraad


De Belgische kunstenaar Sven 't Jolle (Antwerpen 1966) verwerkt reeds geruime tijd invloeden en standpunten uit de arbeiderswereld in zijn werk. Al bij zijn eerste tentoonstellingen is een sterk engagement merkbaar. Waar aanvankelijk de Arabische cultuur en de reactie van het Westen daarop een belangrijk thema vormen, wordt met Bij de haard van de proleet (Gemeenschapscentrum TW, Vorst 1998) de blik ook op stakende arbeiders in België gericht. Zo opent vakbondsman Roberto d'Orazio, in gezelschap van andere 'syndicale avantgardisten' van onder meer Renault en Volkswagen, de gelijknamige tentoonstelling in Vorst, bij Brussel.

De vraag naar de plaats van kunst die het opneemt voor strijdende arbeiders in een kunstwereld waar kapitaalkrachtigen het grootste aandeel hebben, vormt het onderliggende thema van de tentoonstelling Ook de betere klasse heeft recht op ontspanning (Stella Lohaus Gallery, Antwerpen 1998). En met Toyotisme is... (Stella Lohaus Gallery 2000) wordt op een beeldende manier het ‘postfordistische' (automobiel)productiesysteem in historisch perspectief geplaatst en de betekenis van positief klinkende concepten als ‘teamwork' en ‘stressmanagement' verbeeld vanuit de 'appreciatie' van de ploegarbeider.

Sven 't Jolle weet in zijn tekeningen, sculpturen en installaties diverse onderwerpen op sociaal, politiek en (cultuur)historisch gebied op een kritische manier met elkaar te verbinden en op een zowel ironische als poëtische manier te verbeelden. Ook nu, voor Tea Time, tegen de verhoging van de uitbuitingsgraad, zijn installatie in de projectruimte van Stroom, verwerkte hij bijvoorbeeld begrippen uit de politieke economie, liet hij zich inspireren door Russisch 'revolutionair porselein' uit de jaren twintig, en verwijst hij via een beeldfragment van Gerd Arntz indirect naar de recente grootschalige afdankingen bij Volkswagen in Vorst, door een feestje van directieleden in Wolfsburg (hoofdzetel VW) te suggereren. Onder het geprojecteerde tafereel van Arntz, dat een feestdis voorstelt bemand door vreemde personages met dierenkoppen (wolven?), strekt zich een lange werktafel uit waarop kleibroden op verdere verwerking liggen te wachten.

De voormalige functie van het gebouw als broodfabriek zette Sven 't Jolle er toe aan om met sculpturale middelen, door ritme en schaal, het beeld van lopendebandwerk aan een assemblagelijn op te roepen.Tegelijk vormt dit beeldend onderzoek een aanleiding om stil te staan bij industriële productiemethoden en arbeidsvoorwaarden van vandaag.

Waar toonaangevende theoretici het hebben over immateriële productie, diensteneconomie en postindustriële samenleving, lijken de technologische en wetenschappelijke vernieuwingen op de werkvloer ondertussen niet te leiden tot minder stress, werkdruk en flexibiliteit of tot méér werkzekerheid. De tentoonstellingstitel Tea Time, tegen de verhoging van de uitbuitingsgraad zinspeelt zo onder meer op bijvoorbeeld de strijd die in bedrijven geleverd moet worden om de inkrimping van zogenaamde "dode momenten" als plas- en lunchpauzes tegen te gaan en stelt het alom tegenwoordige keurslijf van de winstmaximalisatie ter discussie.

De vormgeving van de uitnodigingskaart die niet bepaald strookt met die van een vakbondspamflet, maar eerder doet denken aan een manier van vrijetijdsbesteding in de huishoudelijke sfeer, thematiseert meteen het problematische en vaak vrijblijvende karakter van sociaal, politiek georiënteerde uitspraken in de context van een besloten kunstscène.

Nieuwe werken in de tentoonstelling:
Ondertussen in Wolfsburg, 2007 (hout, klei, projectie)
Tea Time (met malevich), 2007 (gips, metaal, betonplaat)
Stil liggend bandwerk, 2007 (gips, metaal, betonplaat)

Bestaande werken in de tentoonstelling:
Sociale plastic, 2002 (metaal, plastic)
Global village, 1999 (hout, beton, paneel, kisten) verspreid over de ruimte
Global Village people, 2003 (stift op polycarbonaat, metaal, wieltjes etc)
Global empowerment, 2002 (polyester, versterker)