Anna Dasovic: 'grounds for denial'

3 september t/m 16 oktober 2022
Locatie: Stroom, Hogewal 1-9, Den Haag
Te zien: woensdag t/m zondag, 12:00-17:00

Zaterdag 15 oktober 2022, 15:00 -18.00 uur
Seminar 'Reenactment'
Programma over ‘reenactment' als artistieke strategie. Met bijdragen van filmmaker Didem Pekün, kunstenaars Bassem Saad en Sanja Grozdanic en forensisch onderzoeker Maksym Rokmaniko. 
Klik hier voor programma en lees verslag op Metropolis M

Presentatie 'grounds for denial'
Anna Dasovic presenteert het nieuwe videowerk grounds for denial. Het werk maakt deel uit van Dasovic's Srebrenica-reeks (vanaf 2015), waarin ze zich richt op retorische structuren die genocidaal geweld zichtbaar- en onzichtbaar maken. Centraal in haar werk staat de figuur van de omstander, en de manieren waarop het 'onvoorstelbare' en het 'onrepresenteerbare' zich tot elkaar verhouden om de verantwoordelijkheid te verkleinen voor het getuige zijn van geweld.
 
Het werk grounds for denial vloeit voort uit veldwerk verricht in verschillende steden in de Republika Sprska, in Bosnië en Herzegovina. Dasovic bezocht deze plaatsen om te bestuderen hoe in deze steden de representatie van het Servische nationalisme steeds meer vorm krijgt in de openbare ruimte. Een voorbeeld is Foca, een kleine gemeenschap waar veel Servische veteranen wonen; en Visegrad, waar Russische vrijwilligers aan de zijde van het Servische leger vochten, en de gemeente gaf opdracht een monument ter herdenking van de genocide op Bosniakken onleesbaar te maken. Graffiti, muurschilderingen en bekladde monumenten weergeven de ontkenning van het genocidale geweld dat in de jaren negentig plaatsvond. Deze visuele herkenningspunten symboliseren eveneens de mythologisering van het politieke ideaal van ‘Groot-Servië'. In deze presentatie legt Dasovic een duidelijk verband tussen deze twee tendensen.

‘Grounds for denial' is een term die voortkomt uit het rechtsstelsel, en verwijst naar de redenen die ten grondslag liggen om een claim te weigeren. Dasovic zet deze term in als metafoor voor historische revisionisme: dat geschiedenis, zoals die doorgaans verteld wordt, niet accuraat is en dus onderworpen kan worden aan herziening. grounds for denial verwijst hiermee specifiek naar een groeiend historisch revisionisme van de systematische genocide op de Bosniakken in Bosnië en Herzegovina - zoals vastgesteld door het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag.

In grounds for denial registreerde Dasovic de openbare ruimtes die ze doorkruiste gedurende haar veldwerk in de zomer van 2022. De gedocumenteerde beelden lijken alledaags, en zijn relatief vlak en eenvoudig in hun beeldtaal. Maar door de aandacht te vestigen op deze openbare plekken, ontrafelt Dasovic de onderliggende structuren van een voortdurende genocidale daad. Deze daad wordt vaak gezien als iets dat zich beperkt tot een historische periode halverwege de jaren negentig, maar is in feite nog zeer actief in het heden. Het verband dat sommige van de gefilmde beelden legt tussen Russisch nationalisme en Servisch nationalisme is bijvoorbeeld gebaseerd op een opvatting van een witte, orthodoxe politieke entiteit die het geweld tegen Bosniakken rechtvaardigt - in het verleden, maar ook in de toekomst. Deze publieke plekken reproduceren het idee dat de Bosnisch-Servische samenleving etnisch heterogeen is en politiek gezien niet op één lijn staat met de EU en de NAVO.

grounds for denial werpt vragen op over het werk dat nodig is om culturen van ontkenning aan te wakkeren, maar stelt ook de vraag of en hoe het mogelijk is om iets te representeren dat structureel wordt uitgewist.

Over Anna Dasovic
De praktijk van Anna Dasovic (1982) omspant film/videomontages, fotografie, installaties en op tekst gebaseerde werken die tot stand komen door middel van archief- en bibliografisch onderzoek, veldwerk en interviews. Dasovic studeerde fotografie aan de HKU Hogeschool voor de Kunsten Utrecht en vervolgde haar studie aan ArtEZ University of Arts, Arnhem. Van 2017 tot 2018 nam ze deel aan Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Dasovic's werk wordt internationaal getoond; waaronder in Stedelijk Museum Amsterdam, Framer Framed, Van Abbemuseum, Savvy Contemporary, Württembergischer Kunstverein Stuttgart, Bergen Assembly, Kunstverein Braunschweig. Ze is lid van Collection Collective, Template for a Future Model of Representation.

Hartwig Art Collection | Production Fund
De presentatie maakt deel uit van het inaugurele project van de Hartwig Art Foundation. Het werk zal worden geschonken aan de Rijkscollectie. De presentatie van Anna Dasovic is de laatste in een serie die Stroom presenteert in samenwerking met de Hartwig Art Foundation. Stroom toonde in dit kader in 2021 werk van Neo Matloga en Kevin Osepa
www.hartwigartfoundation.nl

Met dank aan
De presentatie is mogelijk gemaakt met dank aan het Hartwig Art Production | Collection Fund en de Gemeente Den Haag.

Anna Dasovic, 'grounds for denial' (2022), video still
foto: courtesy the artist
Anna Dasovic, 'grounds for denial' (2022), video still
foto: courtesy the artist
Anna Dasovic, 'grounds for denial' (2022), video still
foto: courtesy the artist
Anna Dasovic, 'grounds for denial' (2022), video still
foto: courtesy the artist